Reflectieblogs

Landschap

Op mijn wandelingen kom ik vaak bordjes tegen die me uitleggen waarom het landschap er nu uitziet zoals het doet- en hoe het er vroeger dan uitzag. Hoe groot de bomen ook zijn, hoe hoog de heuvels of hoe imposant een meer: vaak was het vroeger heel anders! We staan er niet vaak bij stil, maar er is maar weinig dat in de loop van eeuwen of zelfs decennia hetzelfde blijft. Verandering lijkt wel de enige constante. Toch verzetten mensen zich vaak tegen verandering. Wij mensen houden ervan als alles hetzelfde is, we houden van voorspelbaarheid. Het geeft ons rust, routine en stabiliteit. Gelukkig maar, want als alles steeds verandert, komen we misschien nergens toe.

Verlies

Naast dat wij mensen gebaat zijn bij routine, associëren we verandering snel met verlies. Je zou de uitdrukking ‘Niets is voor altijd’ negatief kunnen opvatten. Als dat geluk niet voor altijd is, of je relatie. Toch gebruik ik de uitdrukking vaak, het is één van mijn ‘tegeltjes’. Angst voor verlies houdt je namelijk soms ook tegen bij veranderingen die eigenlijk wél gewenst zijn. Neem nou als voorbeeld mijn eigen carrièreswitch. Ik ruilde mijn vaste baan in voor het leven van zelfstandig ondernemer. Potentieel hield dat veel verlies in: van zekerheid van inkomen, collega’s, aanzien misschien zelfs? Het waren vooral deze nadelen die mensen in mijn omgeving me voorhielden: had ik wel al werk? Hoe zou het gaan met mijn pensioen? Ging ik me niet eenzaam voelen?

Experiment

Gek genoeg begréép ik al die argumenten wel, maar vóélde ik ze niet. Want mijn eigen motto ‘Niets is voor altijd’ kon ik hier op mezelf betrekken. Natuurlijk ging ik een onzekerder toekomst tegemoet – maar ook meer vrijheid. Misschien ging ik me eenzaam voelen – maar misschien zou ik juist nieuwe mensen ontmoeten! Ik zag het als een experiment. Ik gaf mezelf de tijd om uit te vinden of mijn beslissing me zou brengen wat ik zocht. En als dat níet zo was, kon ik toch altijd mijn plannen bijstellen? Solliciteren naar een reguliere baan? Ik zag de verandering als gegeven, maar niet als risico. Dat zouden we in organisaties ook vaker kunnen doen. Veranderingen behapbaar maken, uitproberen en bereid zijn bij te stellen als iets niet goed werkt. Te vaak worden veranderingen te groots aangepakt en is er geen weg meer terug. Van bovenaf gepland en breed ‘uitgerold’. In dat geval is de angst voor verlies logisch. Als je nog niet weet wat je krijgt maar wel wat je nu hebt -  waar kies je dan voor als de verandering onherroepelijk lijkt?

En jij?

Ben jij ook begeleider van verandering? Of heb je daar op een andere manier mee te maken? Vraag je eens af of je voldoende experiment ingebouwd hebt. Eerst klein proberen. Evalueren, bijstellen. Misschien werkt niet alles meteen goed, maar zo kun je stapsgewijs toch veel bereiken. Je betrekt de mensen die ermee te maken krijgen, je ervaart wat goed werkt en niet, je voorkomt kinderziektes omdat je ze vóór bent. Door de verandering niet meteen onherroepelijk, ‘voor altijd’, te maken, geef je lucht aan het proces en aan je mensen. Probeer het eens!

Oh en mocht je het je afvragen: míjn experiment is geslaagd 😊